Tarihsel Bilinç Bunalımı
İlhan Selçuk
Siyasal sözlükte sol kavramının anavatanı -herkesin bildiği gibi-
Fransa'dır. 28 Ağustos 1789 günlü Kurucu Meclis toplantısında kralın
vetosuna karşı çıkan milletvekilleri, başkana göre, salonun sol tarafında
konuşlandılar..
Adları solcuya çıktı..
1789'da Fransa'da dinci devlete karşı çıkmak solculuktu...
Kral, kilise ve topraklara el koymuş sözüm ona soylu sınıflara karşı
sanayileşmeyi, laikliği, insan haklarını, demokrasiyi simgeleyen yeni bir
sınıfı vurgulayan burjuvalar soldaydı...
Burjuva, dinci düzeni ve Kilise iktidarını yıkıp devleti ele geçirince,
laiklik ve demokrasi düzeni kurulunca, bu kez toprakta ve fabrikada çalışan
emekçiler sola geçtiler...
Sol el değiştirmişti...
Sol, zamana ve mekâna göre belirlenen ve kullanılan bir kavramdır.
**
1960'larda İsmet Paşa ne demişti:
''- Ben kırk yıllık solcuyum!..''
Atatürk 'ün liderliğinde dinci bir devleti yıkarak yerine laik Cumhuriyeti
kuranlardan İnönü, ister istemez solcuydu...
Üstelik Lenin 'in çok iyi tanımladığı emperyalizme, ilk kurtuluş savaşıyla
karşı çıktığı için iki kez solcuydu...
Ama İsmet Paşa döneminde solcular tutuklanmıyorlar mıydı?..
Tarihsel yelpazede olayı kavrayabilmek için, çoğu solcunun da -o dönemde-
Milli Eğitim Bakanlığı'nın çatısı altında çalıştığını düşünmek gerek!..
Sağcının sağcısı olduğu gibi solcunun da solcusu var!..
Dinci bir devleti laikleştirmek tarihsel açıdan en büyük solculuktur; ama,
laikliği benimsemiş bir devlette burjuva sınıfını tasfiye üzerine solculuk
da -Rusya'daki gibi- solculuktur...
Düşüncede solculuğun dibi yok!..
**
Emperyalizme karşı çıkmak solculuktur..
Çünkü emperyalizm sömürü düzeninin dünya coğrafyasına yayılmasında en büyük
canavarlığı simgeliyor, insanlığın yüz karasıdır...
Irak'ta 'Sünni' direnişi, bu açıdan ele alındığında Kuzey Irak'taki 'Kürt' e
nispetle solcudur; ama, aynı Sünni, mezhepçi kafasıyla elbette sağcıdır;
hele kadını tesettüre bağlayan dinciliğin ortaçağ irtica karanlığını
çağımıza taşıdığı da açık seçik...
Tesettür sandıktan çıksa da demokratik sayılamaz; kadını erkekten farklı
görüp aşağılayan hiçbir fikir insan haklarına sığamaz...
**
Sol, zamana ve mekâna göre değişen bir kavram...
Türkiye'de bugün ılımlı İslam iktidarı toplumun tepesine bindiğine göre,
dinciliğe karşı çıkan kişi ister istemez soldadır...
Laik yurttaş, kendisini sağcı da saysa, yine soldadır...
Türkiye yeniden bozulup düzeliyor. Devrim - karşıdevrim hesaplaşması,
siyasal yaşamın iktidar - muhalefet ikilemini de yeni koşullara göre
oluşturacak...
18'inci yüzyıl Fransası'nda dinci devlete karşı çıkmak solculuktu..
21'inci yüzyılın Türkiyesi'nde dinci iktidara karşı çıkmak solculuk..
Peki, sol neden Türkiye'de bunalım içinde?..