İnzivalar sırasında bir Çan Ustası çan sesini çağırarak sessizce şu
şiiri okur:
Beden, konuşma ve zihin mükemmel bir birlik içinde,
Kalbimi çanın sesiyle gönderiyorum.
Bunu duyan unutkanlıktan uyanabilir ve tüm kaygı ve üzüntüyü aşabilir.
Sonra üç kez nefes alır ve çanı çalmaya davet eder.
Geri kalanlarımız çanı duyunca düşünmeyi keser ve üç defa nefes alıp veririz ve şöyle okuruz:
Dinle, dinle,
Bu mükemmel ses beni gerçek kendime geri getiriyor.
Meditasyon neler olduğunun farkında olmaktır: bedeninizde, duygularınızda, zihninizde ve dünyada. Budizmdeki en değerli uygulama meditasyondur ve meditasyonu sevinçli bir ruh haliyle yapmak önemlidir. Meditasyon yapabilmemiz için çok gülümsememiz gerekir. Hatırlatma Çanı bunu yapmamıza yardım eder.
Dayanılmaz bir genç olan bir oğlumuz olduğunu düşünelim. Onu sevmek bize zor gelebilir. Bu doğaldır. Sevilmek için birinin sevilebilir olması gerekir. Eğer oğlumuzu sevmek zor gelirse mutsuz oluruz. Onu sevebilmeyi isteriz, fakat bunu yapmanın tek yolu onu anlamaktır, onun durumunu anlamaktır. Oğlumuzu meditasyonumuzun konusu olarak alabiliriz. Boşluk kavramını ya da başka bir konuyu alacağımıza, oğlumuzu meditasyonumuz için somut bir konu olarak alabiliriz.
İlk olarak meditasyon gücümüzü tüketen duygu ve düşünce istilasını durdurmalı ve konsantrasyon gücünü, kapasitesini beslemeliyiz. Sanskritçede buna Samadhi denir. Bir çocuğun ödevini yapabilmesi için sakız çiğnemeyi, radyo dinlemeyi kesmesi gerekir ki ödevine konsantre olabilsin. Eğer oğlumuzu anlamak istiyorsak dikkatimizi tüketen şeyleri durdurmayı öğrenmeliyiz. Konsantrasyon, Samadhi, meditasyonun ilk uygulamasıdır.
Kitabımıza konsantre olmamız için bir ampul yaktığımızda ışığın dağılması için ve kitabımızı daha rahat okuyabileceğimiz şekilde ışığı bir noktaya yöneltecek bir lamba siperine ihtiyacımız olur. Konsantrasyon uygulaması zihnimizi bir şeye konsantre etmemize yardım edecek bir lamba siperi edinmek gibidir. Geçmişi, geleceği kesip şimdiki zamana gelerek oturma ve yürüyüş meditasyonları yaparken kendi konsantrasyon gücümüzü geliştiririz. Bu konsantrasyon gücüyle soruna daha derinden bakabiliriz. Bu içgörü meditasyonudur. ilk olarak tüm dikkatimizi soruna odaklayarak sorunun farkında oluruz, sonra sorunun gerçek doğasını. bu durumda, oğlumuzun mutsuzluğunu, anlamak için soruna derinden bakarız.
Oğlumuzu suçlamıyoruz. Sadece neden böyle olduğunu anlamak istiyoruz. Bu meditasyon yöntemiyle oğlumuzun şu andaki durumuna yol açan bütün nedenleri buluruz. Gördükçe daha çok anlarız. Anladıkça sevgi ve sevecenlik duymamız daha kolaylaşır. Anlayış sevginin kaynağıdır. Anlayış sevginin kendisidir. Anlayış sevginin diğer ismidir; sevgi anlayışın diğer ismidir. Budizmi uyguladığımız zaman bu şekilde uygulamamız daha faydalıdır.
Bir ağaç yetiştirirken eğer ağaç iyi büyümezse ağacı suçlamazsınız. İyi büyümemesinin nedenlerini ararsınız. Daha çok gübreye, suya ya da daha az güneş ışığına ihtiyacınız olabilir. Asla ağacı suçlamazsınız, fakat oğlumuzu suçlarız. Eğer ona nasıl bakacağımızı bilirsek o da ağaç gibi iyi büyüyecektir. Suçlamanın hiçbir etkisi olmaz. Asla suçlamayın, asla nedenler öne sürüp tartışarak ikna etmeye çalışmayın. Bunların olumlu bir etkisi olmaz. Bu benim deneyimim, tartışma yok, suçlama yok, akıl yürütme yok, sadece anlayış var. Eğer anlarsanız ve eğer anladığınızı gösterirseniz sevebilirsiniz ve durum değişir.
"Sakinleşme, gülümseme, Şimdiki an. Harika an." Oturduğunuzda bunu okuyabilirsiniz ve yürüyüş meditasyonu yaparken bunu kullanabilirsiniz ya da saymak gibi başka yöntemleri kullanabilirsiniz: Nefes almak, bir. Nefes vermek, bir. Nefes almak, iki, vermek, iki. Almak, üç, vermek, üç. Ona kadar, sonra geri sayarsınız. On, dokuz, sekiz. Nefesinizi saymak kendinizi konsantrasyon, samadhi, için eğitmenin bir yoludur.
Eğer yeterli konsantrasyonunuz yoksa meditasyonunuzun konusuna girebilecek kadar gücünüz olamaz. Bu yüzden nefes alma, yürüme, oturma ve diğer uygulamalar esas olarak bir dereceye kadar konsantre olmanız içindir. Buna durdurma denilir. Konsantre olmak için durdurma. Tıpkı lamba siperinin kitabı daha kolay okumanız için ışığın dağılmasını durdurması gibi, meditasyonun ilk adımı durdurmadır, bir konu üstüne konsantre olarak dağılmayı durdurmaktır. En iyi konu, en bilinen konu nefesinizdir. Nefes almak mükemmeldir. Bedenle zihni birleştirir. Nefesinizi saysanız da sadece takip de etseniz bu durdurmak içindir.
Durdurma ve görme birbirine çok yakındır. Durdurur durdurmaz sayfadaki kelimeler netleşir, oğlunuzun sorunu netleşir. Durup bakın, bu meditasyondur, içgörü meditasyonudur. Bu, gerçekliğe dair bir içgörünüz olduğu anlamına gelir. Durdurma aynı zamanda görmedir ve görme durdurmaya yardım eder. İkisi birdir. O kadar çok şey yapıyoruz, o kadar hızlı koşuyoruz ki durum çok zor, pek çok insan şöyle diyor, "sadece oturma, bir şeyler yap." Fakat daha çok şey yapmak durumu daha da kötüleştirebilir. Bu yüzden şöyle demelisiniz, "Sadece bir şey yapma, otur orada." Orada otur, dur, ilkin kendin ol ve oradan başla işe. Meditasyonun anlamı budur. Meditasyon salonunda ya da evde oturduğunuzda bunu yapabilirsiniz. Fakat gerçekten oturmalısınız. Sadece oturmak yetmez. Oturun ve olun. Olmadan oturmak oturmak değildir. Durma ve görme olun.
Durmanın ve görmenin o kadar çok yöntemi vardır ki zeki öğretmenler size yardım edecek yollar bulacaklardır. Budizmde gerçekliğe girmeniz için 84.000 Dharma kapısı olduğu söylenir. Dharma kapıları uygulama yolları demektir. Kontrolsüz bir ata bindiğimizde en büyük isteğimiz durmaktır. Nasıl durabiliriz? Hıza, kendimizi kaybetmeye karşı koymalıyız, bu yüzden de bir direnç oluşturmalıyız. Bir çay meditasyonu sırasında bir fincan çay üstünde saatler harcamak bir dirençtir, zorlama olmayan bir direnç edimidir. Bunu yapabiliriz, çünkü bir Sanghakaya'mız var. Bunu beraberce yapabiliriz, kendimizi kaybetmemize neden olan bir hayat yoluna direnebiliriz. Meditasyon yapmak aynı zamanda direnmektir. Oturmak aynı zamanda direnmektir. Bu yüzden eğer silahlanmayı durdurmak istiyorsanız direnmek zorundasınız ve günlük hayatınıza direnerek başlamalısınız. New York plakalı bir arabada bir yapıştırma gördüm: "Huzur benimle başlasın." Bu doğru. Ve ben huzurla başlayayım. Bu da doğru.
Yürüyüş meditasyonu çok zevkli olabilir. [1]Yalnız ya da arkadaşlarımızla birlikte, eğer mümkünse güzel bir yerde yavaş yavaş yürürüz. Yürüyüş meditasyonun gerçekten yürüyüşten zevk almaktır. Biryere varmak için değil de sadece yürümek için yürümek. Amaç şimdiki anda olmak ve attığınız her adımdan hoşlanmaktır. Bu yüzden tüm endişeleri ve kaygıları atmalı, geleceği ya da geçmişi düşünmemeli ve sadece şimdiki andan hoşlanmalısınız. Bunun yaparken bir çocuğun elini tutabilirsiniz. Sanki dünyadaki en mutlu insanmışsınız gibi adım atar ve yürürsünüz.
Sürekli yürürüz, fakat genellikle koşar gibiyizdir. Bu şekilde yürüdüğümüzde, yeryüzüne endişe ve üzüntü veririz. Yeryüzüne sadece huzur ve dinginlik verecek şekilde yürümeliyiz. Bunu istememiz şartıyla hepimiz bunu yapabiliriz. Her çocuk bunu yapabilir. Eğer bu şekilde bir adım atabilirsek, İkincisini, üçüncüsünü de atabiliriz. Huzurlu ve mutlu bir şekilde bir adım atabildiğimizde, tüm insan ırkının huzuru ve mutluluğu için aracı oluruz. Yürüyüş meditasyonu mükemmel bir çalışmadır.
Buda'nın meditasyonla ilgili temel Dharma Konuşması, Satipatthana Sutta, Pali dilinde, Çince ve İngilizce ve Fransızca da dahil olmak üzere pek çok yabancı dilde bulunabilir. Bu metne göre, meditasyon yapmak bedeninizde, duygularınızda, zihninizde ve zihninizin nesnelerinde, yani dünyada neler olduğunun farkında olmaktır. Eğer neler olduğunun farkında olursanız, sorunlar açığa çıkarken onları görebilir ve pek çoğunun önlenmesine yardım edebilirsiniz. Sorunlar patladığı zaman artık çok geçtir. Günlük yaşamımızla nasıl başa çıktığımız en önemli sorudur. Duygularımızla, konuşmamızla, sıradan şeylerle her gün nasıl başa çıktığımız meditasyondur. Meditasyonu gündelik yaşamımıza uygulamayı öğrenmeliyiz.
Yapacak pek çok kolay şey vardır. Mesela, akşam yemeği yemeden önce herkes masanın etrafına oturabilir ve üç defa yavaş yavaş nefes alıp verebilir. Kendinizi iyileştirmek, kendiniz olmak için nefes alırsınız. Eminim böyle derin nefes aldığınız her seferinde tümüyle tekrar kendiniz oluyorsunuz. Sonra yemeden önce birbirinize bakıp sadece iki üç saniye gülümseyebilirsiniz. Asla birbirimize bakacak zamanımız olmuyor, hatta sevdiklerimize bile, fakat yakında çok geç olacak. Bunu yapmak, evinizdeki herkesi açıkça takdir etmek çok harika bir şeydir.
Plum Village'de yemekten önce gathayı okuyan bir çocuktur. Bir tas pirinç kaldırırken çok şanslı olduğunu bilir. Bir mülteci olduğundan, Güneydoğu Asya'daki pek çok ülkede çocukların yeterince yiyeceği olmadığını bilir. Batıda alman pirinç Tayland'dan ihraç edilen en iyi kalite pirinçtir. Çocuklar Tayland’da bile çocukların bu pirinci yeme olanağı olmadığını biliyorlar. Daha az kaliteli pirinç yiyorlar. İyi pirinç ticaret yapmak için yabancı ülkelere ihraç ediliyor. Mülteci bir çocuk bir tas pirinç tutunca şanslı olduğunu hatırlamalıdır. Her gün dünyada kendi yaşındaki 40.000 çocuğun açlıktan öldüğünü bilir. Sonra çocuk şöyle bir şey söyler: "Bugün masada annemin pişirdiği güzel şeyler var. Orada babamı görüyorum, orada erkek kardeşimi, orada kız kardeşimi görüyorum, o kadar aç varken burada hep bir arada yiyebilmek öyle iyi ki. Kendimi minnettar hissediyorum."
Farkındalığı günlük yaşantımıza sokmak için yapabileceğimiz pek çok çalışma var: telefon konuşmaları arasında nefes almak, iş görüşmeleri arasında yürüyüş meditasyonu yapmak, aç çocuklara ya da savaş kurbanlarına yardım ederken meditasyon yapmak. Budizm içiçe olmalıdır. Eğer günlük hayatımızla hiçbir ilgisi olmazsa meditasyon yapmanın faydası nedir?
Nefes alma ve gülümseme uygulaması yaparken kendinizi çok mutlu hissedebilirsiniz. Şartlar uygundur. Bunu bir meditasyon salonunda yapabilirsiniz. Evde yapabilirsiniz. Bir parkta, nehir kıyısında, herhangi bir yerde yapabilirsiniz. Bizim her evde meditasyon yapmak için küçük bir odamız vardır. Uyumak için bir odamız, yemek yapmak için bir odamız, yemek için bir odamız var, öyleyse neden meditasyon için de bir odamız olmasın? Nefes uygulaması çok önemlidir.
Bu odanın çok basit döşenmesini ve pek parlak olmamasını öneririm. Güzel bir sesi olan küçük bir çan, bir kaç minder ya da sandalye, bize gerçek doğamızı hatırlatması için bir vazo çiçek isteyebilirsiniz. Çocuklar çiçekleri düşünceli bir şekilde, gülümseyerek yerleştirirler. Eğer evinizde beş kişi varsa, beş minder ya da sa” ,:alve>'tı bir kaç tane de konuklar için koyabilirsiniz. Zaman zaman bir konuğun gelip sizinle oturarak nefes uygulamasını isteyebilirsiniz.
Eğer Buda'nın bir resmini ya da heykelini isterseniz lütfen seçici olun. Çoğu kez hiç de ve huzurlu olmayan Buda'lar görüyorum. Bunları yapan sanatçılar nefes ve gülümseme uygulaması yapmıyorlar. Eğer bir Buda’nın eve gelmesini istiyorsanız seçiçi olun. Bir Buda çocukların hatırına gülümsemen, mutlu ve güzel olmalıdır. Eğer çocuklar Buda'ya baktıklarında kendilerini mutlu hissetmezlerse bu iyi bir heykel değildir. Eğer güzel bir Buda bulamazsanız bekleyin ve yerine bir çiçek alın. Bir çiçek da Buda'dır. Bir çiçeğin de Buda doğası vardır.
Çocukların kahvaltıdan sonra böyle bir odaya gidip oturarak on defa nefes çalışıp okula gittikleri aileler biliyorum. Bu çok güzel bir uygulamadır. Eğer çocuğunuz on defa nefes çalışmak istemezse, üç defaya ne dersiniz? Bir Buda olarak güne başlamak güne başlamanın çok güzel bir yoludur. Eğer sabahleyin bir Buda isek ve gün boyunca bu Buda'yı beslemeye çalışırsak gün sonunda eve bir gülümsemeyle gelebiliriz Buda hala oradadır.
Heyecanlandığınız zaman bir şey yapmanız ya da söylemeniz gerekmez. Sadece nefesinizi izleyin ve o odada yavaşça yürüyün. (Nefes odası aynı zamanda içimizdeki Buda ülkesini sembolize eder, böylece evde olmasak bile,istediğimiz zaman oraya girebiliriz) Heyecanlandığı zaman evindeki bu nefes odasına giren bir arkadaşım var. Saygıyla oturur ve üç defa nefes alıp verir, çan sesini çağırır ve gathayı okur. Hemen kendini rahatlamış hisseder. Eğer daha çok oturmaya ihtiyaç duyarsa orada kalır. Zaman zaman karısı yemeği hazırlarken çan sesini duyar ve bu ona yaptığı işi düşünmesini hatırlatır. Böyle zamanlarda kocasını derinden takdir eder. "O kadar mükemmel ki, diğerlerinden çok farklı. Kızgınlığıyla nasıl baş edeceğini biliyor." Eğer kendisi kızgınsa, kızgınlığı yatışır. Bazen sebzeleri doğramayı bırakıp onunla birlikte oturmak için odaya gider. Bu resim o kadar hoş ki, diğer pahalı resimlerden çok daha güzel. Böyle yapmanın herkesin üstünde iyi bir etkisi oluyor, kelimelerle değil, eylemle öğretiyorlar. Çocuğunuz kızgın olduğu zaman "O odaya git!” demeniz gerekmez. Onun elinden tutup beraberce odaya giderek sessizce oturabilirsiniz. Bu huzur için en iyi eğitimdir.
Güne bir Buda olarak başlamak gerçekten çok güzeldir. Buda’mızı terkettiğimizi hissettiğimiz her seferinde oturup kendi gerçek özümüze dönene kadar nefes uygulaması yapabiliriz. Size tavsiye edeceğim üç şey var: evde bir meditasyon odası hazırlamanız, her sabah evde çocuklarınızla beraber bir kaç dakika oturup nefes uygulaması yapmanız ve uyumadan önce, on dakika öncesi yeterlidir, çocuklarınızla beraber yavaş bir yürüyüş meditasyonu yapmanız. Bunlar çok önemli. Bunlar uygarlığımızı değiştirebilir.
[1] Thich Nhat Hanh'ın ‘Tace Biçilmiş Çimen Kokusu- Yürüyüş Meditasyon una Giriş" adiı kitabı yayınlarımız arasında çıkmıştır.